Molla Abbas’ın Avrupa Maceraları – (Frengistan Mektupları, Dâr-ı Rahat Müslümanları)

İsmail Bey GASPIRALI .

DA Yayıncılık, 2002

Kitabın arka kapağından : Türk Dünyasında “dilde, fikirde işte birlik” formülüyle tanınan İsmail Gaspıralı elinizdeki romana edebî bir üslup katmak, romantik ve egzotik bir hale getirmek, şark izlerini güçlendirmek, okuyucunun ilgi ve dikkatini artırmak için baş kahramanını Taşkentli yapmış ve kahramanın adını da Molla Abbas koymuştur. Tercüman’ın ilk okuyucuları, hatta gazete çıkarmayı “şeytan işi” olarak gören ve hiç gazete okumayan insanlar dahi, bu romanın yayınlanmasından sonra bu eserin büyüsüne kapılıp sıkı bir gazete okuyucusu olmuşlar ve her sayıdaki maceraları sabırsızlıkla beklemişlerdir. “Taşkentli Molla Abbas, Fransa’ya yaptığı seyahatten sonra Fransevî Efendi namıyla anılmıştı. Ve orada başından geçenleri Frengistan Mektupları adıyla Tercüman gazetesinde neşretmiştik. frengistan Mektupları’nın ikinci kısmı olan Dâr-ı Rahat Müslümanları da çok önemlidir. Çünkü burada çok ilginç bir müslüman topluluğunun nasıl refaha ulaştığı, geliştiği, barış ve düzen içerisinde yaşadığı anlatılmaktaydı. Bu bölüm bazı maddeler ilave edilerek Dar-ı Rahat Müslümanları başlığıyla basılarak gazetemizin okuyucularına hediye olarak gönderildi.” İsmail Gaspıralı