Sabri ARIKAN İstanbul: ., 1994
IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2004 ISBN : 9756618779 Açıklama : 128 sayfa 13,5×21 cm
İsa KOCAKAPLAN Damla, ISBN : 9753811853 Açıklama : 288 sf. 13,5×19,5 cm
Abdullah SAYDAM Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1997 XVIII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti’ni en fazla uğraştıran olaylar arasında, kaybedilen topraklardan merkezi bölgelere doğru yapılan kitle göçleri önemli bir yer tutmaktadır. Bu maksatla 1856-1876 yılları arasındaki “Kırım ve Kafkas Göçleri” incelenirken, öncelikle “Göç” kavramının genel anlamı, göçlerin sebep ve sonuçları tesbit edilmeye çalışıldı. I. Bölümde Kırım ve Kafkasya’dan yapılan göçlere zemin hazırlayan siyasi gelişmeler ile bu bölgelerin coğrafi ve etnik özellikleri; II. Bölümde söz konusu tarihler arasında meydana gelen göç hareketlerinin sebepleri ve yapılışı; III. Bölümde de Osmanlı Devleti’nin göçmenlere nasıl davrandığı, yapılan yardımlar, iskan politikasının esasları, karşılaşılan güçlükler araştırıldı. Elde edilen neticeler ise Sonuç bölümünde değerlendirildi.
Ayşegül AYDINGÜN, İsmail AYDINGÜN . Ankara: AKMB, 2004 ISBN : 975-16-1727-8 Açıklama : 16,5x24x1 cm İçindekiler : SUNUŞ ÖNSÖZ GİRİŞ BÖLÜM I I- KIRIM’IN DEMOGRAFİK VE ETNOGRAFİK YAPISI II- KIRIM TATAR TARİHİN EKIS ABİR BAKIŞ III- KIRIM TATAR MİLLİ HAREKETİ VE VATANA DÖNÜŞ MÜCADELESİ BÖLÜM II I- RUSLARIN UKRAİNLERİN BAKIŞ AÇISINDAN KIRIM TATARLARI BÖLÜM III I- KIRIM TATARLARININ SÜRGÜNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ VE SÜRGÜN YAŞAMINDAN KESİTLER II- ORTA ASYA’DA KIRIM TATAR KİMLİĞİ VE KÜLTÜRÜ III- KIRIM HAYALİ VE GERİ DÖNÜŞ: BİR MİTİN SONU MU? IV- VATANA DÖNÜŞ: YENİ BİR YAŞAM VE YENİ SORUNLAR V- KÜLTÜREL CANLANMA ARACI OLARK DİL, EĞİTİM VE MİLLİ MEKTEPLER VI- SİYASİ ÖRGÜTLENME: KIRIM TATAR MİLLİ MECLİSİ VII- SÜRGÜNDEN KIRIM’A KIRIM TATAR GELENEKLERİ VE ADETLERİ VIII- KIRIM TATARLARININ TÜRKİYE HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ IX- KIRIM TATRLARININ GELECEĞE YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ X- KIRIM TATAR DİYASPORASI SONUÇ KAYNAKÇA
Yavuz BAHADIROĞLU Nesil Yayıncılık, 1988 Kırım Türkleri, İkinci Dünya Savaşı’nın vahşetiyle birlikte iki dehşeti birarada yaşadı. Hem faşizmin korkunç yüzünü gördüler, hem de komünizmin… Önce Sovyet Kızılordusunun işgaline uğradılar, ardından Hitler Almanyasının… İki açmaz arasında kaldılar. Ezildiler. Sürüldüler. Gaz odalarında tüketildiler. Zulümden kaçıp Türkiye’ye ulaşmayı başaranları ise, başka bir sürpriz bekliyordu… Sovyetler Birliği’ne iade edileceklerdi. Bir ikindi vakti, sınırı çizen derenin üzerindeki Boraltan köprüsünden Sovyetler Birliği tarafına geçmeye zorlandılar. Köprünün ortasını bulmadan Sovyet askerlerinin silahları ölüm kusmaya başladı. Ahmed Cahid’in yüreğine dört mermi birden saplandı. Muallim Bekir Sami’ye baktı. O da yaralıydı. Elini uzattı: Elveda Sami… Elveda ağabey.
Yaşar KALAFAT. AVSAM
İsmail Bey GASPIRALI. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2008 Yayına Hazırlayan : Yavuz AKPINAR ISBN : 978-975-437-676-0 Açıklama : İthal – 12×19,5 cm – 512 sayfa İsmail Gaspıralı’nın 1883-1914 yılları arasında Tercüman gazetesinde yayımlanan dil, edebiyat ve seyahat konulu belli başlı yazıları, ilk defa bu kitapta bir araya gelmiştir. Gaspıralı’nın “Ortak Türk Dili” (veya “Edebî Türk Dili”) hakkındaki görüşü genel olarak bilinse de, onun niçin böyle bir şeye lüzum tam olarak anlaşılamamıştır. Aslında Gaspıralı, Avrupa bilim ve tekniğine, ortak Türk kültürü ve Türk diline dayalı modern bir Türk kimliği oluşturma (tek Türk milliyeti) fikrindeydi. Bunu oluşturabilmek için de Türk dünyasında “Ortak Edebî Dil”e, “Ortak Modern Edebiyat”a, “Ortak Eğitim”e (Usul-i Cedid’e) ihtiyaç olduğunu düşünüyordu. Yani onun ideali; tek millet, tek dil, tek kültür idi. Kitapraki “Dil” ve “Edebiyat” yazıları, onun bu idealini bir bütün olarak yansıtmaktadır. “Seyahat Yazıları” ise İsmail Gaspıralı’nın değişik zamanlarda, Türkiye, Türkistan, Mısır, Hindistan gibi değişik yerlere yaptığı yolculukların izlenimlerini yansıtmaktadır. Bu yazıları da bize, özellikle Türk dünyası, İslâm alemi hakkındaki düşüncelerini derli toplu olarak öğrenme imkânı verir.
İsmail Bey GASPIRALI. Mütefekkirin güncelliğini muhafaza etmekte olan, “Türk ve İslâm dünyasının “modernleşme” problemleri” konusunu ele alan eser ve yazılarından oluşan bir derlemedir. Avrupa ve Rusya ile nasıl ilişkiler kurulması gerektiğini, Rusya Müslümanlarının sosyal, siyasî ve kültürel hakları uğrundaki mücadelelerini ve düzenlemek istediği Dünya Müslümanları Kongresi hakkındaki teşebbüs ve düşüncelerini açıklar. Rusya, yönetimindeki büyük Müslüman topluluklar sebebiyle artık dünyadaki İslâm devletlerinden biri olduğu gerçeğini kabul etmeli ve Türk-İslâm düşmanlığından, onlara yönelik asimile siyasetinden vazgeçmelidir. Çünkü hem Rusya hem de İslâm âlemi, doğuda “Sarı Irk” tehdidiyle, batıda Avrupa emperyalizmi saldırganlığıyla kuşatılmıştır. Rusya ve başta Türkiye olmak üzere İslâm âlemi, bu iki büyük tehlikeden korunabilmek için aralarında ittifak yapmalıdır. Bu eseriyle bir bakıma “Avrasya Birliği” teorisini kuran Gaspıralı hem Türk Dünyası hem de İslam âlemi için mücadele eden bir fikir ve hareket adamı olduğunu ispatlar. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2004 Yayına Hazırlayan : Yavuz AKPINAR ISBN : 978-975-437-477-2 Açıklama : 3. Hamur – 12×19,5 cm – 422 sayfa
İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2003 Yayına Hazırlayan : Yavuz AKPINAR ISBN : 978-975-437-435-3